LOVAC PROTIV TOPA

Pogledao sam LOVAC PROTIV TOPA, televizijski film Save Mrmka iz 1986. godine, snimljen po scenariju Siniše Pavića. Ovaj televizijski film je jedan od retkih iskoraka Siniše Pavića u domen savremenog trilera. Međutim, ovaj televizijski rad je deo jednog šireg okvira - Četiri jahača Jugokalipse. Naime, tokom osamdesetih postoje četiri ostvarenja koja su upozoravajuće prikazivala delovanje ekstremističke emigracije na razbijanju Jugoslavije

1984.Miki Stamenković snimio je OPASNI TRAG, priču o obračunu Službe sa kosovskim separatistima. 1985. snimljen je BRISANI PROSTOR, serija koja blago fikcionalizuje slučaj ubacivanja ustaša da dižu ustanak u Hercegovini. 1986. izašao je LOVAC PROTIV TOPA a 1987. MESTO SUSRETA BEOGRAD u kome je obrađen zapadni lanac izvlačenja pravoslavnih relikvija i prodaje na zapadnim tržištima.

LOVAC PROTIV TOPA prikazuje klasičan sistem regrutacije posrnulih mladih ljudi u svet političkog esktremizma. Priča počinje kao slučaj mladog hrvatskog džeparoša, hapšenog zbog pevanja ustaških pesama u SFRJ, koji polako biva zaveden i korumpiran da postane ustaški terorista. Tokom prvog ulaska u zemlju sa nemačkim pasošem i identitetom, “namiriše” ga DBovac koji ordinira u letovalištu koje posećuju stranci i počinje akcija konstatovanja da li je reč o “ubačenom elementu”.

Kada ga ubace drugi put sa još novijim identitetom, cilj mu je da podmetne nekoliko bombi koje bi stvorile strah, upropastile turističku sezonu, smanjujući devizni priliv SFRJ.

Mrmkova režija ja nažalost previše statična i uopšte nedorasla ovom materijalu. Pavićev scenario pak ima problem u tome što ne uspeva da identifikuje ko je glavni junak. Film čas prati ustaše, čas momke iz Službe a tek u drugoj polovini uvode se elementi sa kojima se može agent Službe učiniti glavnim likom i to kroz prikaz njegovog privatnog života koji je naravno ozbiljno narušen akcijama vezanim za očuvanje državne bezbednosti.

U trilerskom pogledu, Pavićev scenario je korektan, u pojedinim aspektima čak i duhovit ali Mrmkova realizacija je slaba, u pojedinim segmentima vrlo campy, koristio je mali broj pozicija kamere što usporava pripovedanje, maska oko promene identiteta glavnog teroriste je loša i sve u svemu, Ravasijevo MESTO SUSRETA BEOGRAD ili serija BRISANI PROSTOR deluju kao ostvarenja prekaljenih žanrovskih profesionalaca u odnosu na ovo.

Milan Štrljić je velo jednostavan u izlaganju lika mladaog DBpvca koji je vrlo brzo raskrinkao slučaj ali mu šef ne veruje. U ovom elementu, Pavić pokazuje da je dobro savladao lekcije iz američkih filmova. Miki Krstović je iskusna podela kao Alojz, slovenački agent Službe, dočim je Nada Blam priličan promašaj kao njihova koleginica.

Ustaše su prilično loše igrane, jednim velikim delom jer ih igraju srpski glumci koji se muče sa akcentom.

Nekoliko “životnih” situacija donosi i Pavićev srdačni narodni humor, recimo sukob Štrljićevog DBovca i lokalnog “Galeba” koji mu ometa istragu, u interpretaciji Aljoše Vučkoviča, ili rasejanost agenta u scenama porodičnog života u kome mu suprugu igra Jelica Sretenović.

Zanimljivo je da u televizijskom filmu nema puno hrvatskih glumaca ali ima dosta Slovenaca pa se tu mogu videti tamošnji glumci u rasponu od Andreja Nahtigala do Metoda Peveca,

Nažalost, LOVAC PROTIV TOPA nije ni blizu “istinitih priča” koje su pravili Pavić i Mrmak, recimo POSLEDNJEG ČINA i samim tim deluje kao prilično neubedljiv “narudžbenjak”.

Ipak, zanimljiva je slutnja časovnika na “paklenim strojevima” i kasnije upotrebe časovnika u završnici filma koja iz današnje vizure deluje kao znak da “vreme ističe”, da je došlo “zadnje vreme”, da je “minut do dvanaest” da se spreči raspad SFRJ koji priželjkuju politički ekstremisti.

Zanimljivo je da su ustaški emigranti prikazani kao da su povezani sa zapadnim ultradesnim pokretima čija se priroda doduše nikada ne razrađuje do kraja, ali su definitivno zapadni i definitivno sposobni da nabave potrebna sredstva za diverzije u SFRJ.

Plan ustaških emigranata da bombama u letovalištima unište turističku seonu, smanje devizni priliv i shodno tome destabilizuju SFRJ deluje bondovski ambiciozno ali i prilično realistično.

Uprkos tome što se Siniši Paviću može prebaciti mnogo toga oko strukture scenarija i vođenja likova, ključni problem ovog televizijskog rada ipak ostaje Mrmkova statična i povremeno vrlo nevešta režija.

Zanimljiv detalj je da se mladi Tihomir Stanić pojavljuje u jednoj od epizodnih uloga.